02.02.2023

Prosumentyzm w budynkach spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych

Redakcja: Jak powinno wyglądać Panie prezesie rozliczenie energii elektrycznej OZE w budynku wielolokalowym w spółdzielniach mieszkaniowych i we wspólnotach mieszkaniowych ?

Arkadiusz Borek: W ramach inwestycji OZE w budynku wielolokalowym możliwe jest korzystanie różnych form rozliczenia energii elektrycznej.

Redakcja: Jakich wskazówek zatem udzieliłby Pan zarządcom nieruchomości spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych? Jak można to wyjaśnić ?

Arkadiusz Borek: Przed podjęciem decyzji przez właściciela lub zarządcę budynku wielolokalowego o wyborze sposobu rozliczeń istotne jest określenie rocznego zużycia energii elektrycznej dla części wspólnej (oświetlenie, windy, pompy, ogrzewanie elektryczne oraz inne istniejące lub planowane urządzenia), oraz określenie ilości produkowanej energii elektrycznej z instalacji OZE, gdzie podstawą jest określenie możliwej do wykorzystania powierzchni dachu, gruntu, a nawet elewacji.

Redakcja: Można uznać, że jeśli roczne zużycie i produkcja energii elektrycznej będą do siebie zbliżone, to najlepszym wyborem będzie skorzystanie z przepisów tzw. prosumenta indywidualnego dla samej części wspólnej?

Arkadiusz Borek: Tak, należy jednak wziąć pod uwagę sposób funkcjonowania jego rozliczenia (tzw. net-billing w tym wprowadzenie od 2 lipca 2024 r. rozliczeń godzinowych) oraz to, jak wiele energii będzie zużywanej w ciągu godziny, w której została wyprodukowana (tzw. autokonsumpcja). Jest to ważne, ponieważ zapisywanie na koncie prosumenckim wartości pochodzącej z niewykorzystanej energii odbywa się po cenach niższych niż jej odkupu. Z tego powodu warto rozważyć dodatkowo instalację magazynu energii. Natomiast jeśli roczne zużycie w części wspólnej jest znacząco mniejsze, można rozważyć wykorzystanie całej powierzchni dachu i innych miejsc, a pozostałą część energii elektrycznej przeznaczyć do rozliczenia w ramach prosumenta zbiorowego  albo prosumenta lokatorskiego, który jest prosumentem indywidualnym, dedykowanym tylko dla części wspólnych budynków wielolokalowych, z możliwością bezpośredniego otrzymywania wynagrodzenia za energię na wskazane konto, dla którego przepisy są w trakcie opracowywania.

Redakcja: Już teraz wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe, a także zarządcy nieruchomości oraz inne podmioty mogą uzyskać status prosumenta energii odnawialnej (prosumenta indywidualnego), wytwarzającego energię na potrzeby części wspólnej budynku wielolokalowego. Zapowiedziane wprowadzenie nowej formy rozliczenia dla części wspólnych budynku wielolokalowego (prosument lokatorski) zakłada możliwość zmiany formy otrzymywanego wynagrodzenia za energię ?

Arkadiusz Borek: Ministerstwo Rozwoju i Technologii pracuje nad zmianami zakładającymi wprowadzenie nowego sposobu rozliczeń energii elektrycznej dla części wspólnych budynków wielolokalowych. Rozwiązanie zostało zapowiedziane przez Ministra Rozwoju i Technologii 28 grudnia 2022 r. 

W budynkach wielorodzinnych dla części wspólnych już obecnie można rozliczać energię elektryczną w formie tzw. prosumenta energii odnawialnej, czyli prosumenta indywidualnego. Natomiast należy wyraźnie podkreślić, że  Prosument lokatorski zakłada możliwość zmiany formy otrzymywanego wynagrodzenia za energię. Forma wynagrodzenia w postaci obniżenia rachunków za energię przez sprzedawcę, jak jest dzisiaj, będzie mogła zostać zmieniona na comiesięczny przelew wartości tej energii, w formie pieniężnej, na wskazane konto. Wartość energii będzie określana na podstawie rynkowej miesięcznej ceny tej energii. Oczywiście w przypadku energii wytworzonej i zużytej w tej samej godzinie, nie będzie obowiązku uiszczania za nią opłat, w tym opłat dystrybucyjnych zmiennych – tak, jak jest w przypadku rozliczania innych prosumentów indywidualnych. Wprowadzenie opcji zmiany formy wynagrodzenia pozwoli na bezpośrednie wykorzystanie zgromadzonych środków pieniężnych na potrzeby danego budynku, np. remonty lub obniżenie czynszów lokatorów. Ponadto, pozwoli to na zamontowanie instalacji OZE o większej mocy, aniżeli zapotrzebowanie części wspólnej, ponieważ nie będzie ryzyka, że część wynagrodzenia za energię przepadnie, tak jak ma to obecnie miejsce w sytuacji nierozliczenia wprowadzonej do sieci energii w okresie 12 miesięcy. Pozostałe zasady rozliczenia pozostają takie same, jak zasady dotyczące innych prosumentów energii odnawialnej, czyli prosumentów indywidualnych, określone w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

Należy jednak wyraźnie podkreślić, że są to wstępne założenia legislacyjne, a ostateczne przepisy mogą przybrać inną formę. Natomiast wracając do kwestii magazynu energii, umożliwi on sprzedaż części energii w późniejszych godzinach co będzie wiązało się z wyższym przychodem z tego tytułu dla spółdzielni lub wspólnoty mieszkaniowej.

Redakcja: Prosumentyzm w budynkach spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych czeka więc rewolucja ?

Arkadiusz Borek: Może nie będzie to mega rewolucja lub trzęsienie ziemi, ale na pewno wielka ewolucja związana z efektywnością energetyczną, która będzie dotyczyła zarządzanych przez nas budynków wielolokalowych. Mieszkańcy budynków zbiorowego zamieszkania słusznie domagają się możliwości uczestnictwa w tej transformacji energetycznej kraju, chcą realnie obniżać koszty związane z eksploatacją swoich mieszkań i części wspólnych budynków, w których przecież zamieszkują i są ich współwłaścicielami. Nie chcą być biernymi uczestnikami tych zmian. To naturalny trend, zarządcy muszą to zrozumieć i uszanować, inaczej mogą mieć problemy z dalszym zarządzaniem budynkami i mogą się spotkać z falą krytyki ze strony mieszkańców. To są typowe zmiany ewolucyjne i transformacyjne XXI wieku. Rolą Instytutu Gospodarki Nieruchomościami jest specjalistyczna pomoc i consulting zarządcom nieruchomości w tej transformacji energetycznej, do tego zostaliśmy 18. lat temu powołani przez zarządców nieruchomości. Wykonujemy analizy, ekspertyzy, dokumentacje techniczne, audyty, paszporty energetyczne, pozyskujemy białe certyfikaty, jaki również świadczymy pomoc przy ubieganiu się o środki finansowe związane z transformacją energetyczną oraz prosumentyzmem. Jednym słowem świadczymy kompleksową obsługę w obszarze transformacji energetycznej naszego kraju dla zarządców nieruchomości. Uzyskane od naszych zleceniodawców przeszło 1.000 referencji jednak mocno nas zobowiązują do  dalszych działań…

Redakcja: Dziękuję za rozmowę

 

Masz pytanie? Skontaktuj się z nami!

+48 32 203 89 30 / biuro@ign.org.pl