Czy nadal jeszcze jesteśmy krajem bezpiecznym energetycznie?

Czy nadal jeszcze jesteśmy krajem bezpiecznym energetycznie? Odpowiedz brzmi: niestety już nie!

W świetle narastającego zagrożenia energetycznego naszego kraju, Ustawodawca w 2021 r. zdecydował się wykonać znaczący krok w kierunku ewolucji rynku energetycznego na poziomie lokalnym. W chwili obecnej, czy tego chcemy czy nie, rozpoczęła się gwałtowna i nieunikniona dywersyfikacja nowych źródeł energii na poziomie samorządów, MŚP oraz spółdzielni mieszkaniowych i wspólnot mieszkaniowych. Kreatywni i przygotowani decydenci będą zatem uczestniczyli w tej transformacji energetycznej kraju, pozostali po prostu … odpadną.

 W związku z nowelizacją ustawy o odnawialnych źródłach energii (dalej: ustawa OZE) istnieje prawno-ekonomiczna i techniczna przesłanka związana z koniecznością tworzenia wspólnych lokalnych przedsięwzięć jakimi są między innymi spółdzielnie energetyczne oraz obywatelskie społeczności energetyczne. Intencją tej ustawy jest pójście w kierunku energetyki rozproszonej, gdzie produkcja energii elektrycznej jest blisko odbiorcy (brak strat na przesyle).

Znowelizowana ustawa OZE, umożliwia tworzenie przez osoby fizyczne i prawne (w tym gminy, MŚP, spółdzielnie mieszkaniowe oraz wspólnoty mieszkaniowe) nowych podmiotów, jakimi są właśnie spółdzielnie energetyczne oraz obywatelskie społeczności energetyczne, których członkowie mogą być jednocześnie prosumentami energii odnawialnej.

W tym celu ustawodawca wprowadził nową definicję prosumenta zbiorowego i prosumenta wirtualnego. W przypadku budynków wielolokalowych ustawodawca poprzez nowelizację ustawy OZE zmierza do możliwości udostępnienia wyprodukowanej przez spółdzielnie energetyczną energii nie tylko do części wspólnych budynku, ale również do poszczególnych lokali mieszkalnych. Ustawodawca wpisał również transformację energetyczną do Krajowego Planu Odbudowy (dalej: KPO) dzięki czemu, to właśnie spółdzielnie energetyczne oraz obywatelskie społeczności energetyczne, w perspektywie finansowej 2022-2027 będą mogły aplikować o środki unijne na działania związane z efektywnością energetyczną. Tej możliwości niestety nie będą posiadały pojedyncze spółdzielnie mieszkaniowe (bez względu na ich wielkość). KPO przewiduje środki finansowe dla Polski na poziomie ok. 770 miliardów zł., z czego 37% (czyli ok. 285 miliardów zł.) ma zostać przeznaczone na transformację energetyczną naszego kraju (komponent B2.2.3 instalacje OZE realizowane przez obywatelski społeczności energetyczne).

W krajach Unii Europejskiej funkcjonuje już przeszło 2.000 spółdzielni energetycznych, natomiast w najbliższym okresie 3-4 lat ilość spółdzielni ulegnie podwojeniu lub nawet potrojeniu (ta forma obywatelskiej społeczności energetycznej się doskonale sprawdza i uzupełnia z energetyką zawodową). Spółdzielnie energetyczne oraz obywatelskie społeczeństwa energetyczne, jako forma energetyki rozproszonej, zapewniają zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego danego regionu i kraju.

W najbliższym czasie czekają nasz kraj bardzo duże, nieuniknione i konieczne zmiany związane z transformacją energetyczną. Głównymi przesłankami związanymi z tworzeniem spółdzielni energetycznych oraz obywatelskich społeczności energetycznych są narastające ceny nośników energetycznych, (bardzo niestabilna sytuacja na rynku cen energii), duże kilkunastoprocentowe straty na przesyle energii (zdekapitalizowane sieci przesyłowe – ok. 5,5 miliardów zł strat co roku), wzrastający deficyt energii na rynku wewnętrznym, bardzo niestabilna sytuacja polityczna w Ukrainie, Białorusi, Rosji (dostawcy zewnętrzni energii elektrycznej dla naszego kraju), narastające opłaty związane z uprawnieniami do emisji CO² oraz ciągłe wzrosty cen gazu i węgla. Znane są również wszystkim problemy związane z Elektrownią Ostrołęka S.A. (wycofano się z budowy dużego bloku energetycznego), Elektrownią Turów S.A. oraz Elektrownią Bełchatów S.A., która to elektrownia w okresie najbliższych 4-5 lat zostanie wyłączona z eksploatacji (producent 20% energii elektrycznej w Polsce).

Sytuacja na polskim rynku energetycznym staje się niezwykle skomplikowana i trudna, a nawet już w najbliższym czasie zagrażająca bezpieczeństwu energetycznemu naszego kraju. Wiele tych czynników niestety zaczęło wpływać również negatywnie od pewnego czasu na zadłużenie MŚP, gmin oraz mieszkańców budynków wielolokalowych w spółdzielniach mieszkaniowych i we wspólnotach mieszkaniowych.  Obserwujemy, że zjawisko to ma niestety charakter nasilający się w ostatnich miesiącach, co wpłynie niewątpliwie w efekcie finalnym również na sytuację finansową spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, gminnych zarządców komunalnych oraz całego sektora MŚP.

Mamy zatem do czynienia z typowym i niestety gwałtownie narastającym zjawiskiem zubożenia energetycznego naszego społeczeństwa, gmin i MŚP.

Po 3 letniej przerwie z powodu Covid-19, zapraszamy Państwa do udziału w naszym kolejnym corocznym specjalistycznym Seminarium , na którym chcemy omówić i przedstawić rozwiązania zmierzające do zmniejszenia kosztów eksploatacji budynków, MŚP poprzez zużywanie na zasadach prosumenckich energii wytwarzanej z zastosowaniem własnych OZE, a docelowo poprzez takie działania ograniczyć ubóstwo energetyczne wśród odbiorców finalnych.

Seminarium dotyczące transformacji rynku energii na poziomie lokalnym, dedykowane dla przedstawicieli miast i gmin, spółdzielni mieszkaniowych, zarządców gminnych oraz całego sektora MŚP.